Organizmy modyfikowane genetycznie (GMO)
W jaki sposób postępy biotechnologii wpływają na jakość odżywczą naszej żywności? W przeszłości ludzie zdawali sobie sprawę, że najsmaczniejsze i najbardziej obfite owoce można wybrać i zasadzić ponownie w następnym sezonie. Geny roślin spożywczych ulegają ciągłym zmianom w wyniku naturalnych mutacji i rekombinacji. Obecnie, postęp w naszym rozumieniu genetyki i biologii molekularnej pozwala naukowcom na znalezienie specyficznych genów, które mogą być przenoszone z jednego gatunku do drugiego. Materiał genetyczny może być przenoszony z wirusów, bakterii, roślin i zwierząt w celu wytworzenia znaczących zmian w oryginalnym gatunku. W przeciwieństwie do tradycyjnej hodowli, transfer genów pozwala na przenoszenie genów pomiędzy organizmami różnych gatunków. Pozwala on również na transfer tylko specjalnie wyselekcjonowanych genów w celu uzyskania pożądanego rezultatu w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych. Terminy często używane do opisania transferu genów i modyfikacji roślin i zwierząt obejmują: Genetycznie Modyfikowane Organizmy (GMO), Genetycznie Inżynierowane (GE) i Biotechnologicznie Pochodzące (BD).
Zawartość składników odżywczych w żywności
Sposoby, w jakie można zmienić profil i gęstość odżywczą żywności obejmują: modyfikację genów, praktyki uprawy rolnej i żywienia, konwencjonalną hodowlę i selekcję roślin oraz biofortyfikację witamin. Gen wybrany do modyfikacji może zwiększyć lub zmniejszyć zawartość witamin, minerałów lub kwasów tłuszczowych w modyfikowanej żywności. Na przykład, złoty ryż jest genetycznie modyfikowany w celu zwiększenia zawartości beta karotenu. Czasami, gdy jeden składnik odżywczy jest zwiększony, inny ulega zmniejszeniu jako niezamierzona konsekwencja. Na przykład, olej rzepakowy genetycznie zmodyfikowany w celu zwiększenia zawartości witaminy A ma obniżony poziom witaminy E. Praktyki hodowlane i żywieniowe, takie jak hodowla zwierząt karmionych trawą lub kukurydzą oraz ryby dzikie i hodowlane, zmieniają profil kwasów tłuszczowych zwierząt. Ilość kwasów tłuszczowych omega-3 znajdujących się w jajach różni się w zależności od diety kurczaka. Konwencjonalna hodowla i selekcja roślin również może zmienić profil odżywczy, a praktykuje się ją od bardzo dawna. Wreszcie, ziarna i zboża są często wzbogacane w żelazo i witaminy przed wprowadzeniem na rynek, bez potrzeby modyfikacji genetycznej.
Istnieją zamierzone i niezamierzone konsekwencje modyfikacji genów. Niektóre z zamierzonych celów modyfikacji genetycznej żywności obejmują zmieniony profil odżywczy, dłuższy okres trwałości oraz lepszą teksturę i smak. Inne cele obejmują poprawę właściwości agronomicznych, takich jak odporność na owady i choroby, tolerancja na herbicydy i warunki klimatyczne. Na przykład, genetycy roślin mogą wyizolować gen odpowiedzialny za tolerancję na suszę i wprowadzić go do innej rośliny. Nowa genetycznie zmodyfikowana roślina będzie wtedy również odporna na suszę. Ponieważ liczba ludności na świecie rośnie, być może modyfikacje genetyczne mogą zwiększyć plony.
Niezamierzone konsekwencje modyfikacji genetycznych obejmują zwiększony potencjał nowych alergenów w żywności, odporność na antybiotyki, toksyczność i wyzwania środowiskowe. Modyfikacja genetyczna prowadzi ostatecznie do wprowadzenia nowych białek do żywności. Alergie pokarmowe z udziałem prawdziwych przeciwciał stanowią istotny problem zdrowotny, występujący u około 2% dorosłych i prawie 5% dzieci. Ochrona osób z alergiami pokarmowymi przed niepożądaną ekspozycją na te nowe białka stanowi główne wyzwanie dla zdrowia publicznego w przypadku genetycznie modyfikowanych źródeł żywności. Dodatkowo, spożywanie żywności genetycznie zmodyfikowanej przy użyciu "markerów oporności na antybiotyki" może zmniejszyć skuteczność antybiotyków w walce z chorobami bakteryjnymi. Geny oporne na antybiotyki wytwarzają enzymy, które rozkładają antybiotyki i mogą zostać przeniesione na patogeny ludzkie lub zwierzęce, czyniąc je również opornymi na antybiotyki. Wreszcie, gen wybrany do modyfikacji może mieć dwie funkcje, jedną o pożądanym działaniu i jedną o działaniu niepożądanym, np. wzmacniającym naturalne toksyny roślinne. Dzieje się tak w przypadku roślin strączkowych (inhibitory proteazy), fasoli lima (cyjanogeny) i rzepaku (goitrogeny).
Zagrożenia dla środowiska
Niezamierzone zagrożenia dla środowiska związane z uprawami genetycznie modyfikowanymi obejmują odporność na herbicydy i insektycydy, przenoszenie genów na dzikie i konwencjonalnie uprawiane rośliny poprzez zapylanie krzyżowe, uprawy zbyt jednolite genetycznie, a przez to podatne na wyniszczenie przez choroby, ograniczony dostęp rolników do nasion z powodu opatentowania genetycznie modyfikowanych roślin spożywczych oraz trudne do zwalczenia "superchwasty"."Jako tylko jeden z przykładów niezamierzonych konsekwencji środowiskowych genetycznie modyfikowanej żywności, kukurydza Bt została genetycznie zmodyfikowana w celu wytworzenia toksyny w pyłku, która zabija europejskiego omacnicę prosowiankę. Jednakże, gdy pyłek jest rozprzestrzeniany przez wiatr, może wylądować na milkweed, roślinie pokarmowej motyla Monarcha, zabijając gąsienice, które żywią się milkweed. Jest to jeden z powodów, dla których populacja motyli Monarchy zmniejszyła się w ostatnich latach.
Etykietowanie żywności GMO
Krajowe i państwowe zasady certyfikacji organicznej nie pozwalają genetycznie modyfikowanej żywności na etykietowanie jej jako "organicznej". Produkty ekologiczne nie mogą być uprawiane z nasion GMO; organiczny produkt zwierzęcy, taki jak wołowina, kurczak lub jaja, nie może być karmiony genetycznie modyfikowaną żywnością. Wspólne źródła genetycznie modyfikowanej żywności to cukier z buraków; kukurydza, syrop kukurydziany i tortille kukurydziane; papaja; pomidory; ryż; ziemniaki; soja, w tym tofu, mleko sojowe, orzechy sojowe, sos sojowy; mleko produkowane z rBGH; cukinia i letnie kabaczki; i oleje, takie jak roślinny, rzepakowy, sojowy, bawełniany i kukurydziany.
Czytaj etykiety i znaj swoje składniki. Unikanie genetycznie zmienionej żywności to nie lada wyzwanie. Kod PLU na naklejce ujawnia, czy owoc lub warzywo było genetycznie modyfikowane, uprawiane w sposób konwencjonalny czy ekologiczny. Banany oznaczone czterocyfrowym kodem PLU 4011 były uprawiane konwencjonalnie z użyciem pestycydów. Banany oznaczone pięciocyfrowym kodem zaczynającym się od cyfry "9" to banany wyprodukowane metodami ekologicznymi bez modyfikacji genetycznej (np. 94011). Produkty modyfikowane genetycznie mają pięciocyfrowy kod PLU zaczynający się od cyfry "8". W przypadku bananów jest to kod 84011.
Podczas gdy modyfikacja genetyczna może zmienić profil odżywczy żywności, którą jemy ... czy jesteśmy gotowi, aby otworzyć lodówkę Pandory?
2/19/15
Sandra Young, OD
Autor: Visionary Kitchen: A Cookbook for Eye Healthwww.visionarykitchen.com